آشنایی با گواهی‌های ساختمان‌های سبز

چرا بحث گواهینامه سبز مطرح شد؟

این روز ها بحث ساختمان سبز ‌پایدار و ساختمان هایی که انتشار گاز های گلخانه ای را به حداقل برساند، خیلی اهمیت پیدا کرده.

اما چرا؟ شروع این بحث از کی بوده؟

سال ۱۹۷۳ که بحران نفتی اول به وجود آمد، کشور های امریکا و اروپا به این نتیجه رسیدن که میزان مصرف انرژی را کم کنند!

یک نکته قابل توجه اینکه این بحث در ایران نیز از قدیم وجود داشته: که ساختمان هایی که ساخته می شوند، باید با توجه به اقلیم منطقه، از متریال مناسب اون اقلیم استفاده میشد. مثلا در مناطق سرد و کوهستانی، خانه ها را از سنگ و در مناطق گرمتر و جنگلی از چوب برای ساخت استفاده می‌کردند. از سال ۱۹۹۶ استاندارد هایی که در ادامه اشاره میکنیم، شروع به سیاست گذرای و اجرا شد!

پس از آن برای توسعه پایدار و کاهش گازهای گلخانه ای، این استاندارد ها پیشرفته تر شدند.

بطور کلی بحث های مورد ارزیابی در این استاندارد ها مربوط به :

1. پایداری و کاهش گازهای گلخانه ای
2. ساختمان های سبز و پایدار
3. قوانین و ضوابط
4. هزینه های طراحی، ساخت و بهره وری
5. سلامت ساکنین می‌باشد.

تفاوت و شباهت سبز بودن (green) و پایداری(sustainabilit):

۱ قبل از توضیحات استاندارد ها باید توجه کنیم که بحث green(سبز) بودن و sustainability (پایداری)

دو موضوع کاملا متفاوت هستن که البته می‌توانند در اجرا با هم ترکیب شوند.

اما پایداری در بحث های غیر ساختمانی نیز مطرح میشه!

موضوعاتی که در این دو مشترک هستن:

• -روند محصول یا روند اجرا
• کاهش انتشار گاز های گلخانه ای و co2 (مربوط به متریالی که برای مصرف و ساخت استفاده می شود و در گذر زمان این انرژی آزاد شده و باعث تولید CO2 می گردد)

انواع استانداردها:

• BREEAM
• LEED
• WEEL
• EDGE
• RESET
• LBC(living building challenge)
• PHIUS(passive house)

بطور کلی ۳ استاندارد اول (BREEAM, LEED,WELL )که بیشتر در کشور های توسعه یافته اجرا می‌شوند، به بررسی چند مورد کلی ( طراحی و مصرف، سلامت افراد، مصالح ساختمانی، آب، حمل و نقل، پایداری) می پردازند و اگر ساختمانی این موارد را اجرا کرده باشد این گواهی نامه ها را دریافت می‌کند.

استاندارد BREEAM:

این استاندارد قدیمی ترین استاندارد است که از سال ۱۹۹۶ اجرا شد و خود ارزیابی انلاین دارد و مانند رده مصرف انرژی، لول بندی می‌شود.

بخش های قابل بررسی در این استاندارد:

• طراحی مصرف
• سلامت و نشاط افرادی که در ساختمان زندگی می‌کنند
• عملکرد میزان مصرف انرژی و نوآوری
• ابزار معیارگذاری داده: برای مثال مقایسه مصرف انرژی ساختمان با ساختمانی مشابه
• آیا زمین برای ساخت ساختمان مناسب بوده یا کشاورزی
• مصالح ساختمانی از کجا تهیه می‌شود
• آب های سطحی چطور کنترل می‌شوند
• دسترسی به حمل و نقل عمومی

استاندارد LEED:

استاندارد بعدی LEED هست که مول استاندارد قبلی از سال ۱۹۹۸ اجرا شد و در ابتدا معیار های پایینی داشته اما به مرور زمان پیشرفت کرده است.

بخش های مورد بررسی:

• نوآوری
• کیفیت محیطی داخلی
• مصالح و منابع
• موقعیت مکانی و حمل و نقل
• سایت های پایدار
• انرژی و جو
• کیفیت آب

استاندارد WELL:

این استاندارد بیشتر تمرکز بر سلامت دارد و تفاوتش با دو استاندارد قبلی بر “تشویق ساکنان به ورزش” هست.

برای مثال: در طراحی این ساختمان، بعد از وارد شدن به لابی، آسانسور به راحتی در دسترس هست و راهرو و پله های اضطراری برای مواقع اضطراری طراحی شدهاند.

یا مثال دیگر: به جای foodbox های پر کالری، مواد غذایی سالم در دسترس هستند و تمرکز دیگر بر هوای ساحتمان و نور طبیعی، امکانات باشگاهی و رستوران و.. می‌باشد.

موارد بررسی:

• هوا
• آب
• نور
• تغذیه
• ورزش
• راحتی
• ذهن

استاندارد EDGE:

استاندارد بعدی EDGE می‌باشد که بیشتر برای کشور های در حال توسعه است که کمتر به توجه همه جانبه می پردازد.

• ۳ مورد مهم در این استاندارد:
• کاهش انرژی ۲۰٪
• کاهش آب ۲۰٪
• کاهش متریال ۲۰٪

استاندارد RESET:

استاندارد RESET توسط چینی ها شکل گرفته است و بیشتر به بررسی داده های ساختمان از لحاظ کیفیت هوا می پردازد و از این جهت با استاندارد LEED و WELL مشترک است.

استاندارد (LBC(living building challenge:

این استاندارد که سختگیرانه ترین و بهترین استاندارد موجود است، عملکرد ساختمان را حتی تا ۱ سال بعد از ساخت بررسی می‌کند و پس از آن گواهی را صادر می‌کند.

اساس این استاندارد بر این است که ساختمان هم زندگی می‌کند و روند تغییرش بسته به فعالیت و رفتار ساکنین است.

این استاندارد به نام ‘گلبرگ’ نیز معروف است چون ۷ یا ۵ زیر مجموعه دارد:

• انرژی
• آب
• سایت
• متریال و مصالح ساختمانی
• زیبایی
• سلامت
• کیفیت

اهداف این استاندارد:

ساختارهایی که ساخته می‌شود، کمترین تاثیر را بر محیط زیست بگذارد.
مصرف آب و انرژی (مصرف خالص) را صفر کنیم.
المان های معماری و مصالح طبیعی و پایدار باشند تا به طبیعت برگردند.

استاندارد passive house:

استاندارد passive house بیشتر تمرکز خود را بر تکنولوژی و عایق کردن ساختمان گذاشته است تا از انرژی های تجدید ناپذیر کمتری استفاده شود:

دو سیستم مهم در ساختمان passive و active هست که بخش passive به موارد پنهان ساختمان مثل: جهتگیری ساختمان/ میزان پنجره به دیوار/ درختان اطراف ساختمان برای وجود سایه/ میزان رطوبت و باد و جریان هوا و بخش active به سیستم های مکانیکی و ماشینی برای تامین اون بخش ها در صورتی که با انرژی های تجدیدپذیر تامین نشده باشند می پردازد مثل روشنایی و برق ساختمان و گرمایش سرمایش!

در نهایت می توان گفت هدف از این استاندارد های ذکر شده، کاهش مصرف انرژی های تجدید ناپذیر و استفاده بیشتر از انرژی های تجدید پذیر و روند توسعه پایدار می‌باشد!